بیماران کرونایی چه زمانی به اسکن ریه نیاز دارند؟
سی تی اسکن کرونا زمانی برای بیماران کرونایی تجویز میگردد که جواب تست PCR آنها مثبت شده است و 6 روز از علائم اولیه اولیه تب و سردرد گدشته باشد و بیمار دچار مشکلات شدید تنفسی گردد،علائمی همچون تنگی نفس و سرفه های شدید که نشان دهنده درگیری ریه ها با ویروس کرونا میباشد.
پیش از آنکه وضعیت بیمار حاد شود و تمام ریه هایش درگیر شود آزمایش سی تی اسکن کرونا تجویز میگردد تا میزان درصد درگیری ریه ها مشخص شود و پزشک معالج بتواند برنامه جامع مناسب و کاملی برای بهبود حال بیمار ارائه دهد.
درصورتیکه بیماران کرونایی در انجام اقدامات درمانی تعلل بکنند ویروس کرونا موجبب میشود ریه های فرد عفونت کند و با مایع پر شود و اکسیژن مورد نیاز به ششها نرسد و بیمار دچار تنگی نفس و سرفه های شدید شود و بیمار برای تامین اکسیژن مورد نیاز مجبور به استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی گردد و در بیمارستان بستری شود.
دوره بیماری کرونا چقدر طول میکشد
دوره بیماران کرونا معمولا ۲ تا سه هفته طول میکشد،بیماری کرونا با علائم سردرد و گلو درد و بیحالی شروع میشود و گاهی اوقات به تنگی نفس و سرفه های شدید میرسد، معمولا 20 درصد از بیماران به این علائم دچار میشوند.
برای اینکه بتوان وضعیت ریه ها رو در منزل چک کرد، از دستگاه اکسیژن سنج انگشتی میتوان استفاده کرد در صورتیکه میزان اکسیژن خون کمتر از ۹۳ درصد باشد و یا تعداد تنفس دریک دقیقه بیش از 24 دفعه بود حتما بایستی به مراکز درمانی مراجعه کرد.
سی تی اسکن کرونا چیست و چگونه انجام میشود؟
اسکن ریه توسط سیتی اسکن انجام میگیرد و از بافت ریه عکسبرداری میکند،در این اسکن بیمار بر روی تخت سیتی اسکن دراز میکشد و گنتری حول بیمار با سرعت بالا گردش میکند و دستگاه شروع به اسکن میکند .
وضعیت تنفسی بیمار در حین اسکن
در حین اسکن بیمار بایستی حدود ده ثانیه نفسش را در سینه حبس بکند و نفس نکشد تا عمل اسکن بخوبی و بدون آرتیفکت انجام بگیرد، در سیتی اسکن های پیشرفته و با اسلایس بالاتر این زمان کمتر است و بیمار دوزاشعه کمتری دریافت میکند و توصیه میشود که بیماران برای انجام اسکن ریه به مراکزی مراجعه بکنند که دستگاه سیتی اسکن این مراکز حداقل 16 اسلایس و بالاتر باشد.
تصاویر اسکن
تصاویر اسکن شده به سیستم های کامپیوتر که در داخل اتاق کنترل قراردارد ارسال میشود، درصورتیکه فرد مبتلا ریه هایش درگیر شده باشد لکه های سفید رنگی بر روی این تصاویر مشاهده میگردد
این لکه های سفید رنگ بیانگر وجود مایع در ریه های فرد بیمار و عفونی شدن آن و درگیری ریه با ویروس کرونا میباشد.
معمولا تشخیص دقیقی از درصد درگیری ریه ها نمیتوان داد و بصورت تقریبی سنجیده میشود و افرادی که میزان درگیری ریه آنها بالاتر از ۵۰درصد باشد خطرناک است و حتما بایستی بستری شوند.
تصاویر زیر ریه سالم را نشان میدهد.
تصاویر ریه کرونا در ذیل نمایش داده شده است
مکانیزم دستگاه تنفسی
دستگاه تنفسی با عمل دم و بازدم اکسیژن مورد نیاز سلولهای بدن را تامین میکند و دی اکسید کربن را از سلولهای بدن خارج میکند.
با هر بار عمل دم اکسیژن موجود در هوا توسط ریه ها دریافت میشود و این اکسیژن توسط ریه ها که در تماس نزدیکی جریان خون قرار دارد به خون منتقل میشود و توسط دستگاه گردش خون به سرتاسر بدن منتقل میشود.
و با هر عمل بازدم دی اکسید کربن موجود از کلیه قسمت های بدن که توسط جریان خون جمع آوری شده تحویل ریه ها شده و از بدن خارج میشود.
ساختار ریه
ریه ها یا ششها که بخشی از دستگاه تنفسی میاشند که شامل ریه سمت چپ و راست میباشند و از قسمت انتهای نای شروع میشوند و شکل آنها مانند Y برعکس میباشد و به آنها برونش میگویند.
برونش ها به برونش های کوچکتری که برونشیول نامیده میشوند منشعب میشوند که مانند شاخه های درخت در تمام ریه پخش میشنوند.
هر شاخک لوله برونشیول به دسته ای از کیسه های هوایی که حبابک یا Alveoli نامیده میشود متصل میشود،آنها مانند یک دسته بادکنک یا یک خوشه انگور ریز هستند.
در بدن هر انسان بیش از 600 میلیون کیسه هوایی وجود دارد که مساحت آنها حدود 80متر مربع میباشد،کیسه های هوایی که مانند یک بادکنک کوچک هستند که درون یک توری از جنس مویرگ پیچیده شده است.
و با هر عمل دم این بادکنک های کوچک پر از اکسیژن تازه میشود و این هوای تازه تحویل سیستم گردش خون و سپس قلب میشود و قلب خون را بهمراه اکسیژن تازه به تمامی بافت های بدن پمپاژ میکند.
و با هر عمل بازدم دی اکسید کربن موجود از تمام سلولهای بدن توسط سیستم گردش خون جمع آوری میشود و به قلب میرسد و قلب این خون باصطلاح آلوده را تحویل ششها و ششها به کیسه های هوایی میرساند و با عمل بازدم دی اکسید کربن موجود در کیسه های هوایی دریافت و از بدن خارج میشود.
آیا اسکن ریه خطر دارد؟
تجهیزات تصویربرداری عمدتا با اشعه ایکس کار میکند و این اشعه باعث یونیزه شدن خون میشود، در صورتیکه انسان بطور مداوم در معرض اشعه ایکس قرار گیرد خطرناک است و باعث افزایش توزیع تجمعی اشعه ایکس در بدن شده و موجب سرطان میشود.
در میان تجهیزات تصویربرداری که با اشعه ایکس کار میکنند سیتی اسکن بیشترین تابش اشعه ایکس را دارد،در مقایسه با رادیولوژی میتوان گفت فرد بیمار ۲۰۰ برابر بیشتر در معرض اشعه است.
میزان استاندارد تعریف شده برای اسکن توسط سیتی اسکن هر ۶ ماه یک بار میباشد، و بیش از این میزان خطرناک و احتمال بروز سرطان میباشد.
چگونه برخی بیماران بدون علامت هستند؟
برخی بیماران کرونایی هیچ علائمی مبنی بر درگیر شدن ریه ها ندارند و تنها علائم خفیف سرفه دارند و غافل از اینکه درصد بالایی از ریه هایشان درگیر شده است و به یکباره بیمار دچار مشکلات شدید تنفسی میگردد و رفتن به بیمارستان و بستری شدن دیگر فایده ای ندارد و در نهایت به فوت بیمار منجر میگردد.
توصیه میشود بیماران کرونایی که دچار کوچکترین مشکلات تنفسی و سرفه میشوند با دستگاه پالس اکسیمتر میزان اکسیژن خون سنجیده شود برای این کار میتوانند به درمانگاه محل مراجعه بکنند و در آنجا میزان اکسیژن خون سنجیده شود.
عوارض درگیری ریه چیست؟
پس از بهبودی و برطرف شدن بیماری، ریه ای که درگیر شده است دچار فیبروز( سخت و سفت شدن ریه ها) میشود و باعث میشود دیواره ریه ها سفت تر شود و مانع عبور اکسیژن از این لایه ضخیم شود.
مشکلات تنگی نفس از عوارض فیبروز ریه هستند که معمولا ۳ ماه تا یکسال بیمار را آزار میدهد و برای درمان ریه فیبروز شده توسط کرونا فیزیوتراپی تنفسی توصیه میشود.